Vasiyetname, kişinin vefatından sonra mal varlığının nasıl paylaşılacağını belirlediği hukuki bir belgedir. Türk Medeni Kanunu’na göre, vasiyetnamenin geçerli olması için belirli şartların sağlanması gerekir. Ayrıca, hukuka aykırılık veya sakatlık durumlarında vasiyetnamenin iptali mümkündür.

Vasiyetnamenin Geçerlilik Şartları

Bir vasiyetnamenin hukuken geçerli sayılabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:

 a) Vasiyet Ehliyeti

Vasiyetname düzenleyen kişinin ehliyetli olması gerekmektedir. Bu kapsamda;

•  Ayırt etme gücüne sahip olması gerekir.
• 15 yaşını doldurmuş olması şarttır.

 b) Şekil Şartlarına Uygunluk

Türk Medeni Kanunu’na göre vasiyetname şu üç şekilde düzenlenebilir:

• Resmî Vasiyetname: Noter, sulh hâkimi veya yetkili bir memur huzurunda, iki tanığın katılımıyla düzenlenir.
• El Yazılı Vasiyetname: Tamamen miras bırakanın el yazısıyla yazılmış, tarih atılmış ve imzalanmış olmalıdır.
• Sözlü Vasiyetname: Sadece olağanüstü durumlarda, iki tanık önünde sözlü olarak yapılabilir. Tanıklar, uygun koşullar oluştuğunda bunu yazılı hale getirmelidir.

 c) İçeriğin Hukuka Uygunluğu

Vasiyetnamenin içeriği;

• Kamu düzenine aykırı olmamalı,
• Saklı paylı mirasçıların haklarını ihlal etmemeli,
• Açık ve anlaşılır bir şekilde kaleme alınmalıdır.

Vasiyetnamenin İptal Sebepleri

Bir vasiyetname aşağıdaki sebeplerle iptal edilebilir:

 a) Şekil Eksiklikleri

Vasiyetnamenin kanunda öngörülen şekil şartlarına uymaması halinde geçersiz sayılır. Örneğin, el yazılı bir vasiyetnamenin tarih içermemesi veya imzasız olması iptal sebebidir.

 b) Ehliyetsizlik

Vasiyet bırakanın vasiyetnameyi hazırlarken ayırt etme gücüne sahip olmaması, yaş şartını taşımaması veya akıl hastalığı gibi sebeplerle ehliyetsiz olması durumunda vasiyetname geçersizdir.

 c) Zorlamayla veya Aldatma ile Düzenlenmesi

Eğer bir kişi tehdit, baskı veya hile yoluyla vasiyetname düzenlemeye zorlanmışsa, bu vasiyetname iptal edilebilir.

 d) Hukuka ve Ahlaka Aykırılık

Vasiyetnamenin içeriğinin yasalarla veya ahlaki kurallarla çelişmesi durumunda iptal edilmesi mümkündür. Örneğin, suç işlenmesini teşvik eden veya saklı paylı mirasçıların haklarını tamamen ihlal eden vasiyetnameler geçersizdir.

 e) Vasiyetnamenin Sonradan İptal Edilmesi

Vasiyet bırakma hakkına sahip olan kişi, sağlığında yeni bir vasiyetname düzenleyerek veya eski vasiyetnamesini açıkça iptal ederek değişiklik yapabilir.

Borçlu bir kişinin mirası, mirasçılar için önemli hukuki sonuçlar doğurur. Mirasçılar, borçlardan korunmak için reddi miras yoluna başvurabilir veya sınırlı sorumluluk prensibine dayanarak hareket edebilir. Bu nedenle, mirasçıların mirası kabul etmeden önce hukuki danışmanlık alması önemlidir.